COVID-19 salgını ile işin ve işgücünün nasıl değiştiğine tüm dünya tanık oldu.
Sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu dönemde teslimat görevlilerinin önemi daha da artmıştır. Motokuryelerin %45’i salgın döneminde işe başlamıştır. Artan siparişler ve hızlı teslimat beklentileri, motosikletli kuryelerin gittikçe büyüyen sorunları ile iş sağlığı ve güvenliği risklerini de beraberinde getirmiştir.
Bu bağlamda, ILO Türkiye Ofisi tarafından “Teslimat Sektörü Çalışanlarında Psikososyal Risk Analizi “Motosikletli Kuryeler Odağında” saha araştırması gerçekleştirilerek, motokuryelerin mevcut çalışma şartlarına ve mesleklerine özgü psikososyal riskler tespit edilmeye çalışılmıştır.
Teslimat sektöründeki iş sağlığı ve güvenliği kültürünün gelişmesine ve motokuryelik mesleğinin standartlarının geliştirilmesine katkı sunacağı düşünülen bu araştırma motokuryelerin genel çalışma şartları ve düzenleri, motokuryelerin iş sağlığı ve güvenliği kapsamında psikososyal riskleri, göçmenlik ve cinsiyete bağlı farklılıkların ortaya çıkardığı mesleki riskler ile COVID-19 salgınının motokuryeler üzerindeki etkisi sorularına da cevap vermiştir.
Artan iş yükü, çalışma saatlerindeki ve yoğunluğundaki artış, çalışma temposuna oranla yetersiz molalar kuryeleri etkileyen başlıca psikososyal risklerdir.
Araştırmaya katılan motokuryelerin % 21,5’i sosyal güvencesi olmadan çalışmaktadır. Bu oran Suriyeli erkek motokuryelerde %68,4’tür.
Motokuryelerin % 21,3’ü ise motosiklet ehliyeti olmadan çalışmaktadır. Motokuryelerin işe başlarken %26,1’inden herhangi bir belge talep edilmemiştir.
Toplam %31,3 oranında Türkiyeli ve % 65,8 Suriyeli motokuryeler koruyucu ekipmanların hiçbirine sahip değildir.
Araştırmaya katılan motokuryelerin % 59,3’ü iş kazası geçirmiş olup iş kazası geçiren motokuryelerin % 65,1’i iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almamıştır. Motokuryelerin çoğunluğu çalışırken kaza geçirme endişesini sık sık yaşamaktadır.
Bu araştırma ile motokuryelik mesleğinin gelişimi ve “insan yakışır iş” zemininde değerlendirilmesi için hazırlanan politika önerileri motokuryelerin çalışma koşulları, mesleki standartları, iş sağlığı ve güvenliği standartları açısından yapılan değerlendirmeler ile İş Sağlığı ve Güvenliği Standartları Çerçevesinde Mevzuat ve Yasal Dayanaklar,Kamuoyu Oluşturma ve Farkındalık, Sürdürülebilirlik ve Örgütlenme alanlarında 4 temel politika önerisi sunulmaktadır.