Beşiktaş’ta 29 işçinin hayatını kaybettiği Masquerade gece kulübü yangınına ilişkin İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesine sunulan ikinci bilirkişi heyet raporu, facianın “öngörülebilir, engellenebilir” olduğunu ortaya koydu. Bir sonraki duruşması 3 Kasım Pazartesi günü görülecek olan dosyada bilirkişi heyeti, işletmenin gayriresmi sahibi Şahzade Şekergümüş, Şirket Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Menduh Ceylan ve Sorumlu Müdür İsmet Şen ile yangını başlatan maktul Kaynak Ustası Ahmet Sever’i “Birinci derecede asli etkili” (kusurlu) buldu.
İstanbul’un Beşiktaş ilçesi Gayrettepe Mahallesi’ndeki Masquerade Club isimli iş yerinde, 2 Nisan 2024 günü, işletmenin faal olmadığı bir dönemde yürütülen tadilat çalışmaları sırasında çıkan yangında 29 işçi yaşamını yitirdi. Yanıcı parlayıcı maddelere karşı tedbir almadan yapılan elektrik ark kaynağı işlemi sırasında başlayan yangında çalışma sahasının hemen arkasında bulunan ve “yüksek tutuşma kabiliyetine sahip” ses yalıtım, dekorasyon ve döşeme malzemeleri sıçrayan kaynak kıvılcımları ve erimiş metal parçaları nedeniyle tutuştu.
Yangın söndürme sistemleri devre dışıydı
Yangının başladığı anda, normalde devreye girmesi gereken otomatik yağmurlama söndürme sistemi ve yangın alarm sistemlerinin hiçbiri çalışmadı. Bilirkişi heyeti, bu sistemlerin “Tadilat işlemlerinin etkilenmemesi için devreden çıkartıldığı” kanaatinde olduğunu belirtti. Raporda, “Dava konusu yangın olayının mekanda kurulu olan otomatik yangın söndürme sisteminin çalışması ile söndürülebileceği, yangının dumanlanma etkisinin azaltılabileceği, yayılmasının yavaşlatılabileceği ve... çalışanların emniyetli bir şekilde kapılardan tahliye edilebileceği anlaşılmaktadır” ifadeleri kullanıldı.
Elektrik kesildi, acil çıkışlar yetersiz ve engelliydi
Yangınla birlikte mekandaki elektrikler kesildi ve “şantiye” ortamına dönen kulüp karanlığa gömüldü. Mekanda acil durum aydınlatma sistemi ve acil çıkışları gösteren yönlendirme levhalarının bulunmadığı veya çalışmadığı tespit edildi. Plandaki kaçış yollarının mevzuattan daha uzun şekilde planlandığı ortaya çıkarken yollar ayrıca tadilat malzemeleriyle dağınık ve engelli haldeydi.
Mekanda kullanılan ses yalıtım ve dekoratif amaçlı malzemeler, yandıkları sırada ortama karbon monoksit ve hidrojen siyanür gibi aşırı derecede zehirli gazlar saldı. Mekanda duman tahliye sistemi de bulunmadığı ve elektrik kesintisiyle havalandırma da durduğu için, bu zehirli gazlar kısa sürede tüm alanı kapladı. Adli tıp raporları’na atıf yapılan bilirkişi raporu, 29 kişinin ölümünün yanarak değil, bu zehirli gazların solunması sonucu “zehirleme” ile gerçekleştiğini teyit etti. Rapor ayrıca, yangın fark edildikten sonra çalışanların kova ile su dökerek müdahale etmeye çalıştığını, ancak petrol türevi polimer malzemelerin yandığı bu yangına su dökülmesinin “Yangının sıçrama ve parlama yoluyla etkisini arttırdığını” belirtti.
İşletme sahipleri ve sorumlu müdür asli kusurlu
İşletmenin gayriresmi sahibi olan Şahzade Şekergümüş, şirketin yönetim kurulu başkanı olan sanık Mehmet Menduh Ceylan ve yangın tarihinde mesul müdürlük sözleşmesinin halen geçerli olduğu anlaşılan sanık İsmet Şen, “birinci derecede asli etkili” (kusurlu) bulundu. Sanıklar, tadilat işlerini yeterli iş sağlığı ve güvenliği önlemi almadan, yazılı sözleşmeler olmaksızın, gereğinden fazla taşeron firmayı aynı anda riskli mekana toplayarak organize etmekten ve bu organizasyon bozukluklarının can kaybıyla doğrudan ilişkili olmasından sorumlu tutuldu.
Yangını başlatan eylemi nedeniyle maktul Kaynak Ustası Ahmet Sever de “birinci derecede asli etkili” olarak değerlendirildi.
Duygu Ayber Gültekin / Evrensel
