DİSK-AR'ın çalışmasında yer alan veriler rahatsız edici gerçekleri hatırlatıyor. Dünyada her beş çocuktan biri çalışmak zorunda bırakılıyor, çalışan çocukların sağlıklı bir çevreden ve temel özgürlüklerden mahrumiyeti sürüyor, eğitim hakları büyük ölçüde gaspediliyor...

Dünyada 306 milyon çocuk çalışıyor

Raporda yer alan rakamlar, dünya genelinde 2008 itibariyle 5-17 yaş arasındaki çocuk sayısının 1 milyar 586 milyon olduğunu gösteriyor. Çalışan çocukların (5-17 yaş) sayısı ise 306 milyon.

Bu rakamın dört yıl öncesinde (2004) 17 milyon daha fazla oluşu bir gerileme anlamına geliyor ama ne derece yetersiz olduğu ortada. Üstelik çocuk işçiliği sayısında düşüş olsa da giderek bu düşüşün azaldığı da tespit ediliyor. Alt Sahra Afrika'da ise dünyadaki gelişmenin aksine çocuk işçiliğinde artış gözlemleniyor.

Ayrıca dünyadaki bu azalma her yaş grubunu kapsamıyor. 5-14 yaş grubu için çocuk istihdamı 2004-2008 arasında 196 milyondan 176 milyona gerilerken, aynı dönemde 15-17 yaş çocukların istihdamı iki milyon artarak 127 milyondan, 129 milyona çıktı.

Çocuk emeğinin en kötü biçimleri için istihdam rakamı ise 2008 için 115 milyon. Erkek çocuklarının 74 milyonu, kız çocuklarının ise 41 milyonu en kötü çalışma biçimlerinde yer aldı.

Çocuk emeği ev içine kayıyor

Türkiye'ye bakıldığında en önemli nokta ev işlerinde çalışan çocukların sayısındaki olağanüstü artış olarak belirginleşiyor.

İstihdam içinde değerlendirilmeyen ev işlerinde çalışan çocukların sayısı 1999'da 4 milyon 447 bin iken, 2006'da bu sayı 7 milyona ulaştı. Böylelikle 5-17 yaş arası toplam çalışan çocukların (istihdama katılan ve ev içinde çalışan) oranı yüzde 49 oldu.

Çocuk emeğinin ev içine kaydığı tespitine paralel olarak çalışma yaşamındaki çocuk istihdamının sanayi ve ticaret alanlarına yöneldiği görülüyor.

Çocuk istihdamında sanayinin payı 1994'de yüzde 16; 2006'da yüzde 28!

6-14 yaş grubu için bu oran yüzde 16.

Emek piyasasının esnekleşmesi

DİSK-AR çocuk işçiliğinin önlenmesi çerçevesinde yeterli gelişme kaydedilememesinin öncelikli nedenleri arasında emek piyasasının esnekleşmesini ve kuralsızlaşmanın yaygınlaşmasını gösteriyor.

Rapordaki hesaplamalarda Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Çocuk İşçiliği İstatistikleri 1994, 1999, 2007 ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) 2000-2004 ve 2004-2008 eğilim araştırması sonuçları kullanıldı. (YY)

DİSK-AR'ın raporuna ulaşmak için tıklayınız.

Bianet